Podstawowe informacje o gminie

Gmina Sośno jest gminą typowo rolniczą. Ogólny obszar gminy wynosi 16,254 ha, w tym użytki rolne 12.264 ha, lasy 2.801 ha. Gminę zamieszkuje 4 971 (stan na 31.12.2020 r.) osób. Teren gminy podzielony jest na 20 sołectw (22 wsie, 1 osada), przeciętna wielkość sołectwa – 801,37 ha. Pod względem wielkości powierzchni gmina na tle ogólnej ilości 144 gmin w województwie kujawsko – pomorskim zajmuje 33 miejsce. W grupie gmin wiejskich (93 gminy) gmina obszarem swoim plasuje się na 18 miejscu. Charakter gminy można określić jako wiejski typowo rolniczy. Przemysł na terenie gminy nie występuje. Głównym źródłem utrzymania jest rolnictwo. Produkcję rolną prowadzi ok. 600 gospodarstw indywidualnych. Średnia wielkość indywidualnego gospodarstwa rolnego wynosi 18,3 ha.

Infrastruktura techniczna jest dość dobrze rozwinięta. Gmina stelefonizowana, praktycznie nie ma problemów z dostępem do Internetu szerokopasmowego. Dogodny dojazd do wszystkich sołectw. Do każdego sołectwa doprowadzony jest wodociąg komunalny (podłączono 98,8% gospodarstw). W 2002 r. została oddana do użytku nowoczesna oczyszczalnia ścieków w Wąwelnie spełniająca normy unijne. Do systemu kanalizacji  sanitarnej podłączono 56% gospodarstw domowych (pozostałe wyposażone są w szamba lub przydomowe oczyszczalnie ścieków). Dobrze funkcjonuje system selektywnej zbiórki odpadów stałych.

Obszar gminy jest ciekawy ze względu na jego walory przyrodnicze i krajobrazowe. Są tutaj tereny prawnie chronione do których zaliczyć należy: – rezerwat leśny o pow. 4,75 ha w Wąwelnie, Krajeński Park Krajobrazowy obejmujący dolinę rzeki Sępolenka (454 ha), obszar chronionego krajobrazu tzw. Ozy Wielowickie w Wielowiczku, moreny czołowe we wsiach Tonin, Toninek, Ostrówek i Sitno, liczne pomniki przyrody oraz parki dworskie w Rogalinie, Wąwelnie i Przepałkowie. Większe skupiska lasów znajdują się w okolicach Szynwałdu, Toninka, Wąwelna, Sitna, Skoraczewa i Dębin, przeważnie o drzewostanie mieszanym z udziałem drzew iglastych tj. sosny i świerku oraz drzew liściastych: olchy, brzozy, dębu, buku. Elementem sieci hydrograficznej gminy są rzeki Sępolenka i Krówka wpadające do rzeki Brdy na terenie gm. Koronowo oraz rzeka Orla wpadające do rzeki Noteć (gm. Nakło). Na północy duży kompleks łąk tzw. Łąki Mazurskie, o powierzchni ok. 100 ha – siedlisko ptactwa, głównie żurawia oraz dzikiej zwierzyny. Na skraju gminy w jej wschodniej części w miejscowości Dziedno znajduje się bezodpływowe jezioro o pow. ok. 70 ha. Środowisko przyrodnicze gminy jest środowiskiem nie zdegradowanym i o znikomym zanieczyszczeniu.
Do dóbr kultury należy zaliczyć m.in. barokowy kościół z XVIII w. w Wąwelnie, kościół konstrukcji szachulcowej w Wielowiczu z poł. XVIII w., kościoły neogotyckie z XIX w. w Sitnie i Sośnie oraz zespoły dworsko – pałacowe w Wąwelnie, Rogalinie i Przepałkowie.

Na terenie gminy Sośno funkcjonują 3 szkoły podstawowe: w Przepałkowie, w Sośnie i w Wąwelnie oraz jedno Przedszkole Samorządowe w Sośnie. Działalność kulturalną prowadzi Gminny Dom Kultury z wieloma kołami zainteresowań – m.in. bardzo silną sekcją modelarstwa lotniczego oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Sośnie z filiami w Wielowiczu i Wąwelnie. Opiekę zdrowotną zapewniają ośrodki zdrowia w Sośnie i Wąwelnie wraz z aptekami w tych miejscowościach. Pomocą społeczną zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sośnie a gospodarką komunalną – Zakład Gospodarki Komunalnej w Sośnie.

W Sośnie znajduje się siedziba ogólnopolskiego stowarzyszenia – Chrześcijańska Szkoła pod Żaglami. Koła Gospodyń Wiejskich realizują działania z zakresu estetyki wsi oraz edukacji ekologicznej. W gminie Sośno działa 9 jednostek OSP, z czego OSP Sośno włączono do krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego. Oprócz organizacji pozarządowych na terenie gminy Sośno aktywnie działa wiele mniejszych grup nieformalnych, które związane są głównie ze środowiskiem szkolnym oraz z samorządami wiejskimi.

Mieszkańcy gminy poszukują wszelkich sposobów rozwiązywania problemów lokalnych w gminie, a tym samym wpływać na jej rozwój. Gmina bierze udział w wielu konkursach, głównie w dziedzinie ekologii, skąd pozyskuje dodatkowe środki finansowe. W wyniku czynionych starań gmina została wybrana Przez Amerykańską Agencję Rozwoju Międzynarodowego (USAID) do Programu Partnerstwo dla Samorządu Terytorialnego (LGPP). W latach 1998 – 2000 gmina otrzymała bezpłatną pomoc od Amerykanów w takich dziedzinach jak zarządzanie strategiczne, konstruowanie budżetu zadaniowego, stymulowanie rozwoju gospodarczego oraz udział społeczności lokalnej w podejmowaniu decyzji dotyczących gminy. Dzięki nieodpłatnej pomocy konsultantów opracowano w gminie strategię jej rozwoju, wieloletni plan inwestycyjny oraz budżet zadaniowy. Dokumenty te są stale aktualizowane.
Od końca lat 90 – tych XX w. można zauważyć znaczący rozwój gminy. Stale zwiększa się ilość przedsiębiorców prowadzących własną działalność gospodarczą. Następuje rozwój inwestycyjny w gospodarstwach rolnych. Wybudowano dwie hale sportowe, rozbudowano i wyremontowano szkoły w Wąwelnie, Sośnie i Przepałkowie. Rozbudowano sieć wodociągów komunalnych, zbudowano gminną oczyszczalnię ścieków wraz z systemem kanalizacji sanitarnej. Stworzono funkcjonujący system selektywnej zbiórki odpadów stałych oraz system likwidacji ścieków komunalnych. W Wąwelnie i w Sośnie przebudowano układ skrzyżowań ulic w centrum wsi. Ułożono tam nową nawierzchnię bitumiczną oraz wybudowano nowe chodniki. Stale modernizuje się, oraz buduje nowe, chodniki w pozostałych miejscowościach. Modernizuje się drogi transportu rolniczego wydzielając na ten cel m.in. pieniądze z funduszu sołeckiego. Powstają nowe place zabaw dla najmłodszych oraz remontuje się świetlice wiejskie dla mieszkańców.